
Dorosły jako uczeń – dlaczego warto podejmować wyzwania edukacyjne w dorosłym życiu
20-02-2024
Edukacja dorosłych
Dorosły jako uczeń – dlaczego warto podejmować wyzwania edukacyjne w dorosłym życiu?
„Chodzę do szkoły”, „uczę się”, „muszę przygotować się do sprawdzianu” – te zwroty najczęściej słyszymy od dzieci, nastolatków czy osób w okresie wczesnej dorosłości. Jest dla nas oczywistym, że po przedszkolu rozpoczynamy edukację w szkole podstawowej, później w liceum, technikum czy szkole branżowej. Następnym etapem mogą być studia wyższe, szkoła policealna lub rozpoczęcie pracy zawodowej. Każda z tych dróg ma doprowadzić nas do podjęcia w przyszłości satysfakcjonującej pracy. Ale czy jest to jedyny czynnik motywacyjny przy podejmowaniu wyzwań edukacyjnych w dorosłym życiu? Dlaczego chcemy się uczyć?
„Chodzę do szkoły”, „uczę się”, „muszę przygotować się do sprawdzianu” – te zwroty najczęściej słyszymy od dzieci, nastolatków czy osób w okresie wczesnej dorosłości. Jest dla nas oczywistym, że po przedszkolu rozpoczynamy edukację w szkole podstawowej, później w liceum, technikum czy szkole branżowej. Następnym etapem mogą być studia wyższe, szkoła policealna lub rozpoczęcie pracy zawodowej. Każda z tych dróg ma doprowadzić nas do podjęcia w przyszłości satysfakcjonującej pracy. Ale czy jest to jedyny czynnik motywacyjny przy podejmowaniu wyzwań edukacyjnych w dorosłym życiu? Dlaczego chcemy się uczyć?
Najstarsi studenci/absolwenci studiów wyższych wymieniani w literaturze maja po 96, 97 lat – wielu z nas zadaje sobie w tym momencie pytania: „Naprawdę im się chciało?” „Do czego im to potrzebne w tym wieku?”. Pierwszym argumentem wymienianym przez te osoby jest spełnienie marzeń z dzieciństwa. Tak – marzeń… Wojna, obowiązki wynikające z założenia rodziny, intensywna praca zawodowa nie pozwoliła im wcześniej podjąć się tego wyzwania. W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat powstało wiele teorii związanych z motywacją uczących się dorosłych. Najczęściej wymieniane są czynniki związane z potrzebami samorealizacji, podnoszenia jakości swojego życia, wzmacniania poczucia własnej wartości czy zdobycia uznania. Uczący się dorośli chcą̨ podnosić́ odpowiedzialność́ za własne życie. Włączają się oni w proces edukacji ze zdobytym wcześniej, bogatym doświadczeniem. To doświadczenie może być wartościowym źródłem wiedzy zarówno dla uczącego się, jak i dla pozostałych osób w grupie. Dorośli są zmotywowani do uczenia się, kiedy odczuwają̨ potrzebę̨ poznania czegoś́ nowego lub widzą sens w doskonaleniu takich umiejętności, które ułatwią im skuteczniejsze funkcjonowanie w wielu obszarach życia. Motywacja dorosłych do podejmowania działań edukacyjnych bierze się także z potrzeb, wynikających z ich sytuacji życiowej. Czynniki zewnętrzne związane z presją czy pieniędzmi odgrywają tutaj rolę drugoplanową. Bliższe przyjrzenie się powyższym czynnikom daje odpowiedź na pytanie o korzyści jakie czerpią uczący się dorośli a jest ich naprawdę dużo i rzutują na wiele sfer naszego życia. Samorealizacja, pobudzanie aktywności, podnoszenie jakości swojego życia, wzmocnienie poczucia pewności siebie to tylko kilka z nich. Bardzo ważną wartością wiążącą się z podejmowaniem nauki w wieku dorosłym jest szeroko rozumiana wolność osobista. Wreszcie mamy całkowicie niezależne prawo wyboru naszej drogi edukacyjnej a w efekcie rodzaju pracy, pracodawcy, współpracowników. Poczucie sprawczości przynosi ogromną satysfakcję a zaangażowanie w swój rozwój osobisty wpływa pozytywnie na relacje z osobami z naszego najbliższego otoczenia: rodzinę, przyjaciół, znajomych.
Po podjęciu decyzji o rozpoczęciu nauki często pojawiają się wątpliwości… „Czy mi się uda połączyć pracę zawodową ze szkołą?”, „Czy wystarczy mi czasu na pielęgnowanie więzi rodzinnych?”, „Czy będę w stanie przygotowywać się i zdawać egzaminy?” - takie obawy są w zupełności uzasadnione, ponieważ jesteśmy odpowiedzialnymi osobami dorosłymi ale z pewnością warto spróbować, żeby samemu zobaczyć jak łatwo się one rozwiewają a ich miejsce zajmują ogromna satysfakcja, nowa wiedza i doświadczenia, wspaniałe przyjaźnie oraz poczucie spełnienia po pokonaniu kolejnych szczebli drabiny własnych marzeń.
Monika Zając
Wykładowca PWSM
Zdjęcie okładki autorstwa fauxels z Pexels